همهی ما کمابیش داستانهای معروفی چون سفید برفی و هفت کوتوله، کتاب جنگل، جادوگر شهر اُز و داستانهایی از این قبیل را شنیدهایم و حتی اگر اینطور باشد، مطمئنا با انیمیشنهای ساخته شده توسط کمپانی دیزنی تعامل داشتهایم. داستانهایی که عمدتا شامل دنیاهایی رنگین و محیطی شاد بوده و برای کودکان خرد سال به رشتهی تحریر در آمدهاند. از آنجایی که این داستانها منبع غنی بسیار خوبی برای تبدیل شدن به فیلمها، بازیها و حتی سریالها بودهاند، سازندگان بسیاری را بر آن داشته است که شانس خود را امتحان کرده و چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم، با الهام گیری از این داستانها، دنیای متفاوتی را به تصویر بکشند. یکی از معروفترین این داستانها، ماجراجوییهای عروسک چوبی معروف یعنی پینوکیو اثر کارلو کلودی بوده که آروزی تبدیل شدن به یک پسر واقعی را در سر داشته است. داستانی که به جرأت میتوان گفت در طی قرن اخیر بارها و بارها در قالب فیلم و سریال و انیمیشن بر پردهی سینما نقش بسته است و به سختی میتوان کسی را پیدا کرد که با آن آشنایی نداشته باشد. دو استودیوی کرهای Round 8 و Neowiz تلاش کردهاند تا برای اولین بار، پینوکیوی دوست داشتنی را به صنعت بازی بیاورند تا مخاطبین این صنعت نیز فرصت تجدید میثاق را با این موجود چوبی داشته باشند. اما در این دنیا که سازندگان به تصویر کشیدهاند، خبری از رنگ های روشن و موسیقی شاد نیست؛ چرا که در هر گوشه و کنار مرگ و خفقان نقش بسته شده و سفر پیش روی پینوکیو برای رسیدن به آرزویش، قرار است بسیار تا بسیار دردناک و پر از ناامیدی و شکست باشد.
در ادامه با گیمینگرویتی همراه باشید.
ژانر Souls-Like در دهه اخیر بسیار پر بار بوده است و عناوین پرشماری چه موفق چه ناموفق، تولید و عرضه شدهاند. اگرچه هر کدام از این عناوین سعی داشتهاند تا DNA منحصر به فرد خود را داشته باشند، اما میتوان با اطمینان گفت که هیچکدام نتوانستهاند پا را فراتر از آنچه که سلطان بی چون و چرا و خالق این سبک یعنی استودیوی From Software در ساختههای خود ارائه میدهد بگذارند چرا که راز این فرمول خاص تنها در یک گیمپلی چالش برانگیز خلاصه نشده است. موارد دیگری چون لول دیزاین، طراحی هنری بسیار زیبا، داستانی چندین لایه، شخصیتهای خاطره انگیز و حتی موسیقی گوش نواز نیز اجزای دیگر این معجون دلچسب بوده است. موارد ذکر شده در دیگر عناوین ژانر سولز لایک کمرنگ یا حتی غایب بوده است و سبب شده تا این عناوین نتوانند آنگونه که باید و شاید، تبدیل به یک عنوان خاطر انگیز شده و صرفا یک عنوان خوب یا معمولی باشند.
اما در کمال تعجب، این قضیه در مورد سازندگان Lies of P کاملا متفاوت است؛ چرا که به نظر میرسد آنها عمیقا فرمول منحصر به فرد سولز لایک را مورد کاوش قراره داده و کاملا در درک و فهم آنچه که این فرمول و آنچه که From Software میسازند را خاص کرده است، موفق بودهاند و در نتیجه محصولی را ساختهاند که در همان دقایق ابتدایی، شما را شگفت زده کرده و رنگ و بوی بسیار تا بسیار آشنایی دارد. در واقع اگر بگوییم که انگار تیمی از داخل خود From Software آن را ساخته است، آنچنان اشتباه نگفتهایم. البته در این نوشته قصد مقایسه و نتیجه گیری مستقیم با ساختههای From Software نداریم و تنها به بعضی تشابهات بسنده میکنیم.
همانطور که در مقدمه ذکر شد، Lies of P داستان پینوکیو را به عنوان بستر خود قرار داده و سعی کرده است تا با بهرهگیری از المانهای مختلف داستانی و ترکیب آن با ژانر سولز لایک، دنیای خود را به تصویر بکشد. داستان بازی در شهر Krat به وقع میپیوندد. شهری که به لطف پیدایش مادهای به نام Ergo، در صنعت پیشرفت غیر منتظرهای داشته و این پیشرفت سبب ساخت عروسکهایی با هوش و کمابیش انسان مانند شده است. در واقع این پیشرفت و خروجی آن، چنان رونقی به شهر داده است که در تمام جنبههای زندگی و اجتماعی نیز از عروسکها برای سهولت زندگی شهروندان استفاده میشود. با این حال، تمام عروسکها توسط 4 قانون اصلی به نام Grand Covenant برنامه ریزی شدهاند تا همیشه در خدمت انسانها باشند و به هیچ عنوان نمیتوانند از آن تخطی کنند.
شخصیت اصلی داستان یعنی پینوکیو که یک عروسک رباتی است، توسط یک کرم شبتاب به اسم Gemini در یک ایستگاه متروکهی قطار بیدار شده و صدایی از او میخواهد که به هتلی در آن نزدیکی بیاید. شروع داستان تنها به همین قضیه خلاصه شده و شما در دنیایی بسیار مبهم و ناآشنا که هیچ درکی از اتفاقات پیرامون خود ندارید، رها میشوید. در واقع متوجه خواهید شد شهر Krat توسط عروسکهای تشنه به خون به زانو در آمده و تمامی شهروندان آن سلاخی شدهاند. عامل یا عواملی سبب شده تا عروسکها از قانون Grand Covenant تخطی کنند و علیه تمامی شهروندان دست به خشونت بزنند. حال بر عهدهی شماست که از دلیل اصلی این اتفاق پرده برداری کرده و با حقیقت ترسناک پشت آن روبرو شوید. حقیتقی که شاید به مذاق شما آنچنان خوش نیاید.
داستان در همان ثانیههای ابتدایی مخاطب را درگیر خود کرده و در این راه به خوبی موفق ظاهر میشود. فرمول موفق و ثابت شدهی همیشگی یعنی دادن اطلاعات به صورت قطره چکان به بازیکنان، سبب شده تا مخاطب تا لحظهی آخر با داستان همراه شود و در عین حال غنی بودن خود داستان و پیوند وقایع مختلف، به هر چه بهتر شدن این روند کمک میکند. با پیشروی در داستان، زوایای تاریک داستان روشن شده و موارد دیگری هویدا میشوند و قضیه را پیچیدهتر میکنند. قضایا از آنچه که در نگاه اول به نظر میرسد هولناکتر بوده و هضم آنها لحظه به لحظه سختتر میشود. در مسیر پیشرو مهمترین ویژگی شخصیتی پینوکیو یعنی دروغگویی یا گفتن حقیقت، به چالش کشیده میشود و هر کدام خروجی متفاوتی در ادامه کار دارند. با این حال مکانیزم دروغگویی یا گفتن حقیقت تنها در بعضی نقاط بازی و به خصوص در پایان آن نمود پیدا میکند، در باقی موارد تنها به دیالوگهای متفاوتی از جانب NPC ها خلاصه میشود.
شخصیتهای مختلفی در طول داستان با آنها روبرو خواهید شد که هر کدام از دل داستان اصلی کتاب بیرون آمدهاند و کمابیش به همان صورت پرداخته شدهاند. به عنوان مثال یار و یاور همیشگی پینوکیو یعنی Gemini که در داستان اصلی یک جیرجیرک است، اینجا نیز حضور دارد و بازیکن را با اطلاعات مختلف آپدیت میکند. یا پدر ژپتو خالق پینوکیو و دیگر عروسکها که نقش کلیدی در داستان ایفا میکند. اگر شما جزء آن دسته از افراد هستید که از شیوه روایت داستان ساختههای From Software و گنگ بودن بیش از حد داستان و خواندن توضیحات هزاران آیتم و گذاشتن قطعات پازلوار آن برای فهم داستان به ستوه آمدهاید، میتوانید با خیال راحت به سراغ Lies of P بیایید، چرا که داستان خطیترو واضحتر بوده و مغز شما را برای فهمیدن آن به چالش نمیکشد. البته بازیکنانی که با داستان پینوکیو و جزئیات آن آشناتر باشند، مسلما از جزئیات ریزی که سازندگان در جای جای بازی نهفتهاند، لذت خواهند برد.
در زمینهی گیمپلی و طراحیهای پیرامون این بخش، با یکی از بهترین و منحصر به فردترین عناوین موجود سبک سولزلایک روبرو هستیم و تمام مواردی که در ادامه ذکر خواهد شد، به خوبی نشان میدهد که سازنده تا چه اندازه در درک فرمول ساخته شده توسط From Software و به کارگیری آن در عنوان خود موفق بوده است.
کلیت گیمپلی و مبارزات کمابیش شبیه عناوین سولز لایک و به خصوص Bloodborne و Sekiro است و اگر Lies of P را فرزند ناخلف این دو بدانیم، اغراق نکردهایم. مبارزات شامل ضربه زدن، داج، دفاع و Parry بوده و با گذشت زمان و قلق گیری سلاحها و زمانبندی حملات دشمنان، به خوبی خود را نشان داده و لذتبخشتر نیز خواهد شد. تنوع دشمنان بسیار خوب بود و با طیف بسیار گستردهای از آنها که هر کدام در عین حال به حرکات بیشماری مجهز هستند، روبرو خواهید شد. باسها نیز بخش عمدهی دیگری از بازی را تشکیل میدهند که از تنوعی بسیار خوب و مثال زدنی به همراه چالشی سخت و طاقت فرسا برخوردار هستند.
پینوکیو به زرادخانهی بزرگی از سلاحها دسترسی داشته که تنوع خوب و مثال زدنیای را به ارمغان میآورند. یکی از نقاط برجسته این عنوان که جرأت میتوان گفت میتواند تبدیل به یک استاندارد در ژانر سولز لایک شود، در قسمت Assemble کردن سلاحها وجود دارد. از آنجا که هر سلاح از دو بخش تیغه و دسته تشکیل شدهاند، بازیکنان میتوانند به دلخواه، تیغهها و دستهها مختلف را با یکدیگر ترکیب کنند. فرض کنید که سلاحی سنگین دارید اما دوست داشتید که میتوانستید همچون یک سلاح سبک از آن استفاده کنید. به راحتی میتوانید تیغه سلاح سنگین را با دسته سلاح سبک ترکیب کرده و به کل نوع ضربات، قدرتهای ویژه و دامنه حرکتی آن را تغییر دهید. این مکانیزم فوقالعاده سبب شده تا طیف بسیار گستردهای از ترکیبات پیشروی شما قرار بگیرد که برای هر موقعیت و هر نوع استایل پیشروی، ترکیب متفاوتی را اتخاذ کنید. اما این اتمام کار نیست. سازندگان حتی پا را فراتر گذاشتهاند و چنانچه بر روی Stat خاصی سرمایه گذاری کرده باشید ولی تیغه و دستهای که با آن راحت هستید، نیازمند Stat دیگری باشد، میتوانید آن را تغییر دهید و بر روی Stat مورد نیاز خود تنظیم کنید. تمامی این قابلیتها سبب شده تا استاندارد جدیدی به ژانر سولز لایک تزریق شود و امید است که شاهد آن در دیگر عناوین این سبک باشیم. در عین حال هر تیغه و هر دسته شامل یک قدرت ویژه به نام Fable Art است که قابلیتهای هجومی و دفاعی متنوعی را در اختیار بازیکن قرار میدهند. به عنوان مثال یکی از دستهها دفاع شما را در برابر ضربات دشمنان تقویت میکند و دیگری Statهای هجومی شما را برای مدتی ارتقا میدهد. این موضوع در رابطه با تیغهها نیز صادق بوده و از این روز تنوع فوقالعاده خوبی پیش روی بازیکن گسترده میشود.
از طرف دیگر، پینوکیو مجهز به یک دست مصنوعی به نام Legion Arm است که به عنوان پشتیبان عمل میکند و میتواند در موقعیتهای گوناگون کارساز باشد. به عنوان مثال با یکی میتوانید دشمنان را به سمت خود بکشید یا خود به سمت آنها بروید و با دیگری میتوانید قبل از رویارویی با دشمنان، در محیط مین بکارید و با کشاندن دشمنان به سمت خود، سبب منفجر شدن آنها شوید. اینکه کدام ترکیب تیغه، دسته و Legion Arm را انتخاب کنید، کاملا بر عهده شما است و حتما نیاز نیست به یک ترکیب خاص بسنده کنید و لذت مبارزات را از خود بگیرید.
و اما گفتیم که بازی الهامات بیشماری از عناوین Bloodborne و Sekiro گرفته است و این الهامات در مبارزات و به خصوص مکانیزم دفاع، داج و پری کردن ضربات دشمنان نمود پیدا میکند. با دفاع کردن ضربات، از سلامتی پینوکیو کم میشود و مقدار کم شده به عنوان Recoverable Health و با ضربه زدن مجدد به دشمنان احیا میشود. چنانچه ضربهی دیگری در این حین بخورید، این مقدار از دست میرود. در نتیجه سازندگان مکانیزم Perfect Block که همان پری کردن ضربات است را در بازی گنجاندهاند تا به جذابیت مبارزات بیفزایند. با پری کردن درست و دقیق ضربات، دشمنان Stagger شده و با وارد کردن یک ضربهی سنگین در این حین، میتوانید دشمنان را به زانو انداخته و آمادهی وارد کردن ضربات موسوم به Staggering Blow شوید که یادآور ضربات Visceral Attack عنوان Bloodborne هست. سازندگان در نظر داشتهاند که با این مکانیزم، بازیکنان بیشتر به یادگیری تایمینگ ضربات دشمنان و پری کردن آنها ترغیب شوند و هجومی بازی کردن را در دستور کار خود بگذارند. این موضوع اگرچه در نگاه اول جالب به نظر میرسد، اما اجرا کردن آن نیازمند اطلاعات دقیق و اجرای دقیقتر از آن است؛ به طوری که فریم ضربات و بازهی زمانی مورد نیاز برای پری کردن باید به خوبی اجرا شده باشد. متاسفانه بازهی زمانی پری کردن بسیار کوتاه بوده و از استانداردهای موجود تبعیت نمیکند. این موضوع سبب شده تا نیمه دوم بازی و مبارزات با برخی از باسها که طیف بزرگی از حرکات با زمانبندیهای مختلف دارند و تمرکز بازی به سمت پری کردن متمایل شده است، به شدت چالش برانگیز و طاقت فرسا باشد و در صورتی که زمانبندی خوبی (به خصوص در نیمه دوم بازی) نداشته باشید، لحظات سختی را سپری خواهید کرد. این موضوع به همراه عملکرد نه چندان خوب دوربین در گوشه و کنار، به راحتی موجبات شکست شما را در مبارزات با باسها فراهم خواهد کرد.
با نابود کردن دشمنان، Ergo دریافت میکنید که برای ارتقاء Statها به آن نیاز دارید. سیستم Level Up کردن به طور کامل مشابه دیگر عناوین سبک سولز لایک است و به همان شکل عمل میکند. در عین حال یک سری قابلیتهای اصلی نیز به نام P-Organ گنجانده شده است که کسب این قابلیتها نیازمند نوع دیگری از آیتمها است. با کسب آیتم مورد نیاز، میتوانید قابلیتهای پینوکیو اعم از حمل اکسیر سلامتی بیشتر، داج اضافه، بیشتر شدن بازهی زمانی Stagger شدن دشمنان و مواردی از این قبیل را گستردهتر کنید تا در مبارزات، سهولت بهتر و بیشتری داشته باشید.
در زمینهی طراحی بصری به جرأت میتوان گفت با عنوانی روبرو هستیم که دست کمی از ساختههای From Software ندارد. این حرف شاید ادعای بسیار بزرگی باشد؛ چرا که From Software سلطان بیچون و چرای طراحیهای هنری است و به عقیدی بسیاری، کسی توانایی رقابت با آنها را ندارد. اما به محض اینکه درهای ایستگاه قطار اول بازی را باز میکنید و پا به شهر Krat میگذارید و با چهرهی بارانزدهی شهر که نقابی خاکستری به خود کشیده است روبرو میشوید، مطمئنا در عقاید خود تجدید نظر میکنید. شهر Krat با الهام گیری از دورهی تاریخی Belle Époque ساخته شده است که بسیار در خور ستینگ شهر صنعتی و پیشرفته Krat و داستان بازی و آنچه سعی در ارائهی آن دارد است. ساختمانهای با طراحیهای ویکتوریایی، خیابانهای سنگ فرش شده، دورنماهای شگفتانگیر و نورپردازی عالی سبب شده با بهترین عنوان سولز لایک در میان ساختههای غیر ازFrom Software روبرو باشیم. طراحیها به معنای واقعی کلمه بینظیر هستند و بدون شک لحظات زیادی پیش خواهد آمد که دست از بازی بکشید و تنها به نظارهی جادوی طراحی بازی بنشینید. با این حال بر خلاف استاندارد رایج موجود در این سبک، Lies of P طراحی خطیتری داشته و عدم داشتن مسیرهای پر پیچ و خم و ساختاری هزارتو مانند، سبب شده تا به هیچ عنوان در یافتن مسیر خود گم نشوید.
البته که این طراحیها با موسیقیای گوشنواز همراه شده که به هر چه گیراتر شدن اتمسفر بازی کمک شایانی کرده است. این موسیقیها که عمدتا بر اساس همان دورهی تاریخی Belle Époque انتخاب شدهاند، با ستینگ بازی همخوانی بسیار خوبی دارند. در عین حال نواهایی گرامافون که در طول بازی به برخی از آنها دست پیدا میکنید به شدت زیبا و پر احساس هستند و هر زمان که خواستید میتوانید در مقر اصلی بازی آنها را انتخاب کنید تا در پس زمینه پخش شوند.
2 پاسخ به “نقد و بررسی بازی Lies of P | عروسک خیمه شب بازی”
امسال سال سولزلایکها شده. بالاخره دارن میفهمن که این ژانر چیه. این بازی که به نظرم چندتا کار خوب کرده، تغییر مناسب داده. روایت مستقیم داستان چیزیه که میتونه طرفدارای بیشتری رو به خودش جذب کنه. داستانهای فرامسافت شاهکارن، اما برای جوینده، معنا پیدا میکنه نه کسی که صرفا دنبال باسفایت هستش. ولی پینوکیو به نظرم با روایت مستقیمتر تونست تو قلب مخاطبین بیشتری جا وا کنه
روایت مستقیم، طراحی بی نظیر و دقیق Krat، انتخاب موسیقی و خلاصه همه چیز از طرف سازنده ها به خوبی اجرا شده و امیدوارم در آینده کارهای زیادتری ازشون ببینیم.