بازیهای سبک استراتژیک به واسطه جذابیت و چالشهای هیجان انگیز خود طرفداران فراوانی دارند اما با توجه به اینکه این بازیها معمولا تنها روی پلتفرم PC عرضه میشوند بخش زیادی از جامعه آماری کنسول پلیرها را از دست میدهند. خوشبختانه با نزدیک شدن پلتفرمهای PC و کنسولهای بازی (ایکس باکس و پلیاستیشن) به یکدیگر شاهد عرضه شدن بازیهای استراتژیک بیشتری روی کنسولها نیز هستیم. بازی Before We Leave که اخیرا عرضه شده یکی از این موارد است که میتواند برای کنسول گیمرها یک گزینه جذاب باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیقتر این بازی بپردازیم و ببینیم آیا این بازی میتواند انتظارات بازیکنان را از یک بازی استراتژیک شهر سازی برآورده سازد یا خیر. با ما در گیمینگرویتی همراه باشید.
شروعی جدید
Before We Leave یک بازی مستقل (Indie) در سبک استراتژیک شهرسازی است که توسط تیم Balancing Monkey Games با استفاده از موتور گرافیکی Unity توسعه پیدا کرده و توسط شرکت Team 17 در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است. تمرکز اصلی بازی بر توسعه قلمرو و اقتصاد قرار گرفته و خبری از جنگ یا دفاع با دیگر رقبا نیست. نمونههای مشابه این بازی را در سالهای اخیر مکررا دیدهایم که در صدر آنها میتوان از سری Anno یاد کرد.
بازی از جایی آغاز میشود که بعد از واقعهای نامشخص که نتیجه آن نابودی حیات روی زمین بوده است، مردم نجات یافته که در پناهگاههای زیرزمینی مخفی شده بودند بار دیگر به سطح زمین آمده و خواهان شروع زندگی و تمدنی جدید هستند. اما نکته عجیب ماجرا اینجاست که این موضوع کل داستان بازی است و در ادامه خبری از روایت، شخصیت پردازی و در کل هیچ داستان دیگری نیست! به نوعی میتوان گفت که Before We Leave فاقد هرگونه بخش داستانی است و صرفا با یک شهر سازی بدون روند و پایان طرف هستیم. این در حالی است که به جرأت میتوان گفت که این بازی از هر نظر پتانسیل داشتن یک داستان هر چند ساده و پیش پا افتاده که صرفا توسط چند خط نوشته ساده که در یک کادر بیان شود را دارد اما به دلایل نامعلومی مخاطب از آن محروم شده است. به نظرم این موضوع نه تنها یک نقطه ضعف بزرگ برای این بازی است بلکه یک نوع بیاحترامی به مخاطبی است که بابت یک اثر مبلغی را، هر چند کم، پرداخت میکند اما از نبود محتوای کافی بی اطلاع است. نکته جالب توجه این ماجرا این است که در منوی بازی شاهد وجود بخش آموزشی هستیم اما ظاهرا این بخش هیچ تفاوتی بخش اصلی بازی ندارد و صرفا طی آن راه حل پیشبرد بازی بیان میشود.
اما از این موضوع که بگذریم به بحث گیمپلی میرسیم؛ چینش محیطی بازی از شش ضلعیهای منتظم کنار یکدیگر شکل گرفته و هر واحد ساختمانی یک یا چند شش ضلعی را اشغال میکند؛ همچنین باید توجه کنید که هر ساختمانی که ساخته میشود از طریق جاده به شهر متصل شود. این ویژگی باعث میشود تا گسترش شهر به مرور دشوارتر شده و بازیکن بعد از چندین ساعت دچار چالشهایی در پیدا کردن محل ساخت ساختمان و جاده شود. بنابراین آینده نگری و داشتن یک نظم و ترتیب مناسب لازمه پیشرفت در Before We Leave خواهد بود. هر چند این سبک از مدیریت محیطی در بازیهای استراتژیکی چندان واقع گرایانه نیست اما توانسته مخاطبهای خاص خود را جذب کند و یکی از زیر سبکهای مهم استراتژیک شهر سازی شود. البته این را باید اضافه کنم که شخصا چندان طرفدار این سبک نیستم و شهر سازی واقع گرایانه مانند سری Age of Empire و Anno را بیشتر میپسندم و به بازیکنانی که این موضوع برایشان مهم هست توصیه میکنم اگر طرفدار گیمپلی این سبک که در زیر شاخههای دسته استراتژی مبتنی بر شش ضلعی (Hex Based Stategy) طبقه بندی میشوند، نیستید به سراغ Before We Leave هم نروید.
یکی از نکات مثبتی که میتوان در طول بازی به آن برخورد عدم محدودیت جهان بازی به یک جزیره است. در جزیره آغازین بازی بقایای یک کشتی خراب وجود دارد که با جمع آوری منابع خاص میتوانید آن را تعمیر کرده و جزایر دیگر در سیاره را پیدا کرده و ساکنان خود را به آنجا منتقل کنید و شهرهای جدیدی را بسازید. بعد از این بخش در جزیره دیگر بقایای یک سفینه فضایی را میتوانید پیدا کنید که با پیشرفت و جمع آوری منابع جدیدتر میتوانید به سراغ تعمیر آن بروید و از طریق آن سایر سیارات را نیز به جهان خود اضافه کنید و شهرهای مختلفی را داشته باشید. شاید بتوان گفت که دنیای بسیار بزرگ بازی و امکان جست و جو در آن بزرگترین نقطه قوت بازی دانست که حس کنجکاوی و پیشرفت را در بازیکن زنده نگه میدارد تا بازی را ادامه دهد.
معمولا در بازیهای با سبک مشابه، بهره وری از منابع طبیعی و روابط اقتصادی حرف اول را میزند و گاهی اوقات این موضوعات به قدری گسترده و پیچیده خواهد شد که بازیکن با چالشهای جدی رو به رو خواهد شد و تنها ابزار پیروزی او در بازی قدرت تجزیه تحلیل و خلاقیت خواهد بود. Before We Leave در این زمینه عملکردی تقریبا متوسط را به نمایش میگذارد. استخراج منابع، تولید، امکانات رفاهی و البته رضایت مردم همگی در ارتباط با یکدیگر هستند اما با این حال مدیریت آنها نیز چندان کار پیچیدهای نیست و حتی بازیکنان تازه کار هم به راحتی میتوانند با این بخش ارتباط بر قرار کرده و دچار مشکل خاصی نیز نشوند. سیستم پیشرفت در طول بازی به جمع آوری منابع خاص مطالعاتی و همچنین یک کتابخانه، بنا شده؛ برای این کار ساختمان کتابخانه یک نمودار دارای ترتیب از پیشرفتها را در اختیار شما قرار خواهد داد. با جمع آوری منابع مطالعاتی که در بخشهای مختلف نقشه هست میتوانید پیش نیازهای هر پیشرفت را فراهم کرده و آن را بدست آورید. به این ترتیب ساختمانهای جدیدی برای ساخت باز خواهند شد. این ساختمانها نیازهای جدیدی در مردم عادی ایجاد میکند که کاملا به سطح رضایتمندی آنها مربوط میشود. بنابراین برای توسعه شهر خود باید پیشرفت و جلب رضایت مردم را مد نظر قرار داد. نکته جالب توجه این است که در اغلب عناوین مشابه تعلل در پیشبرد بازی به خصوص در مراحل پیشرفته منجر به بهم ریختگی اقتصادی شده و با کوچکترین اشتباهی شکست شما قطعی خواهد بود اما در Before We Leave این موضوع مشکلی را ایجاد نخواهد کرد و شما آزاد هستید که در طول بازی بارها و بارها پیشرفت را متوقف کرده و سپس به ادامه بازی بپردازید یا اگر در روند دچار اشتباهی شدید به راحتی به دنبال رفع آن باشید.
یکی دیگر از مواردی که جای خالی آن در Before We Leave حس میشود وجود چالشهایی است که در طول روند بازی به اجبار بازیکن با آن مواجه میشود و برای دقایقی سطح دشواری بازی را به طور قابل ملاحظهای افزایش میدهد. به عنوان مثال در سری Anno با بزرگ شدن شهر و افزیش ساختمانهای تولیدی ناگهان برای دقایقی میزان آلودگی هوا افزایش پیدا میکند که این موضوع بر میزان تولیدات کشاورزی و رضایت مردم مستقیما اثر میگذارد و بازیکن به ناچار باید با آن مقابله کند یا در مقابل این موضوع اتفاقاتی که باعث بیشتر شدن سرعت پیشرفت در بازی میشوند مانند جشنهایی که در شهر اتفاق میافتد و افزایش رضایت مردم را در بر دارد. به هر حال جای هر دو مورد در Before We Leave خالی است و ما با یک روند ثابت مواجه هستیم؛ هر چند این موضوع یکی از مهمترین دلایل تکراری شدن یک بازی است اما به لطف ماهیت اصلی بازی که پیشرفت و افزایش تنوع تولیدات زیربنای اصلی آن است، این تکراری شدن با سرعت کمتری رخ میدهد اما به هر حال این موضوع در یک نقطه خواهد افتاد.
و باز هم متوسط!
Before We Leave با موتور گرافیکی Unity ساخته شده است؛ این موتور بنیان بازیهای بسیاری بوده که در بین آنها عناوین موفق زیادی هم به چشم میخورد اما به هر حال نمیتوان منکر این موضوع شد که این موتور گرافیکی امکان خلق گرافیکهای خارق العاده و عجیب نسل نهمی را ندارد اما در مقابل یک موتور بازی سازی ساده و کاربردی است که توسعه دهندگان به خصوص در زمینه بازیهای مستقل میتواننند از آن استفاده کنند. بخش گرافیکی Before We Leave هم از این قاعده مستثنی نیست و ما شاهد کیفیت متوسط و گاهی رو به پایین از این بازی هستیم. طراحیهای موجود در بازی تا حد زیادی به حالت فانتزی هستند که با فیزیک مبتنی بر شش ضلعیها تناسب دارد. وجود چرخه شب و روز و جزئیات متناسب با آن هم از موارد جالب این بازی است. نورپردازی، سایه پردازی، بافتها و در کل همه بخشهای گرافیکی عملکردی متوسط را نسبت به بازیهای روز ارائه کردند که با توجه به اولین تجربه استدیو Balancing Monkey Games نتیجه نهایی هر چند معمولی اما قابل قبول است. فریم دهی و بهینه سازی هم در پلتفرم PS5 عملکرد مناسبی را ارائه کرده است. در بخش موسیقی هم هر چند کمبودهایی حس میشود اما میتوان به دلیلی مشابه تا حد زیادی نادیده گرفت و نتیجه نهایی را متوسط در نظر گرفت.