سونیک شاید برای خیلی از ما ایرانی‌ها دریچه‌ای به سوی دنیای بازی‌های رایانه‌ای باشد. خارپشتی آبی رنگ که با سرعتی ماورایی حرکت می‌کند. یک همچین مجموعه‌ی کلاسیک یا بهتر بگویم «Retro»، شایسته و لایق حفظ و نگه‌داری است و نباید به این راحتی در زباله‌دان تاریخ بیفتد. کمپانی SEGA اینبارتصمیم‌ گرفته تا برای کنسول‌های امروزی به مناسبت سی‌سالگی سونیک، مجموعه‌ای تحت عنوان Sonic Origin توسعه دهد تا این فرنچایز محبوب در عصر حاضر نیز پایدار بماند. با گیمین‌گرویتی همراه باشید تا با هم زیر و بمِ نسخه‌ی ریمسترِ Sonic Origin را بررسی کنیم و از کمی و کاستی‌های آن سر دربیاوریم.

قبل از اینکه به بررسی Sonic Origin بپردازیم، خالی از لطف نیست تا با هم، همانطور که از نام جدید‌ترین عنوان سونیک بر می‌آید از ریشه‌ها و خلقت سونیک خبردار شویم. 

اولین قسمت از بازی‌های سونیک سال ۱۹۹۱ برای کنسول سِگا جنسیس منتشر شد که خیلی از ماها یا این کنسول محبوب را در خانه داشتیم یا حداقل به قولی در خانه‌ی همسایه به آن دسترسی داشتیم. همانطور که از چند سطر بالا مشخص است، المان و عواطف مربوط به نوستالژی زمانی که از این فرنچایز قدیمی سخن به میان می‌آید، انکار ناپذیر است. پس قبل از هر نکته‌ای بازگشت این فرانچایز در سال ۲۰۲۲ در یک مجموعه‌ی کامل امری مثبت است و خیلی از طرفداران را راضی نگه می‌دارد.

در ده‌ی ۹۰ میلادی کمپانی نینتندو در صنعت بازی‌ها یکه تازی می‌کرد و با شخصیت محبوب خود، ماریو یا همانطور که خیلی از ما‌ آن را با نام قارچ‌خور می‌شناسیم، جلودار فرنچایز‌های گیمینگ بود. در مقابل کمپانی SEGA تصمیم می‌گیرد تا جا‌پای محکم‌تری برای خود خصوصاً در بازار آمریکا بسازد. قصد اصلی‌ام برای کشاندن بحث به این نقطه، معرفی گروه خلاق پشت ساخت شخصیت سونیک و این فرنچایز محبوب است. اول از همه رئیس کمپانی سِگا، آقای Hayao Nakayama تصمیم می‌گیرد تا شخصیت یا «Mascot» سِگا را خلق کند که در اصل مقابله‌ای با «ماریو» از کمپانی نینتندو است. در این راستا برنامه نویس آقای Yuji Naka و طراح Naoto Oshima را  با هم تیم می‌کند. طرح اولیه (Prototype) را آقای ناکا با پیدا کردن روشی برای حرکت در صفحه‌های خمیده، تولید می‌کند و بازی را در ژانر پلتفرمر سرعتی معرفی می‌کند  و بعد از قبول پروتوتایپ بازی Hirokazu Yasuhara به عنوان طراح مثلث طلاییِ ناکا، اوشیما و یاساهورا را شکل می‌دهند. حالا اما نوبت به طراحی کاراکتر اصلی که معرف و نماد (Mascot) کمپانی SEGA است، می‌رسد. جالب است بدانید که حیوان اولی که انتخاب شد، خرگوشی بود که با کمک گوش‌هایش به پلتفرمینگ می‌پردازد. اما به دلیل مسائل تکنیکی، خرگوش از لیست خط می‌خورد. در نهایت اما به خارپشتی می‌رسند  که می‌تواند گلوله شود و قِل بخورد با نام سونیک. در ابتدا سونیک سبز رنگ طراحی شده بود اما برای نسبت بیشتر با لوگوی کمپانی به آبی تغییر می‌کند و از آنجا که یکی از اهداف قدرت بیشتر در بازار آمریکا بود، دستکش و کفش سونیک از کاور آلبوم مایکل جکسون الهام گرفته می‌شود و جالب‌تر اینکه شخصیت سونیک از روی شخصیت بیل کلینتون انتخاب می‌شود. همانطور که ذکر کردم هدف بازار آمریکا بود. و اینچنین بود که سونیک به خاطرات کودکی خیلی از ما وارد می‌شود. همانطور که قبل‌تر به آن اشاره کردم المان نوستالژی در مقابله با عنوان‌های کلاسیک سونیک، شدید حاکم است. اما در طول نقد و بررسیِ Sonic Origin تلاش خواهم کرد تا بی‌طرفانه و منصفانه به بازی، نگاهم را بیان کنم.

اولین نکته‌ی قابل توجه، انجین یا موتور گرافیکی بازی است که Sonic Origin از آن بهره برده است. «Retro Engine»، توسط برنامه نویس استرالیایی، Christian Whitehead در سال ۲۰۰۷ توسعه یافت و از آن در بسیاری از پروژه‌های سونیک بهره گرفته شد تا عنوان جدید و محبوب Sonic Mania. مهم‌ترین دلیل محبوبیت و خاص بودن این موتور، گیم‌پلی روانی بود که از عنوان‌های دهه نودی سونیک به دست می‌داد و نقطه‌ی اوج آن شاید Sonic Mania باشد که به عنوان نسخه‌ای برجسته برای مقایسه با Sonic Origin از آن بهره خواهم گرفت.

کمپانی SEGA با همکاری آقای Whitehead از Retro Engine برای بازسازی و ریمسترِ عنوان‌های حاضر در این مجموعه بهره گرفت. که شامل سونیک ۱، سونیک سی‌دی، سونیک ۲ و سونیک ۳ که شامل بسته‌ی الحاقی ناکلز در یک قالب وجود دارد، است. 

زمانی که بازی را اجرا می‌کنید با منویی با طراحی پرزرق و برق و زیبایی روبرو می‌شوید که در آن می‌توانید بین نسخه‌های مختلف سونیک یکی را انتخاب کنید سپس با چند گزینه‌ی مختلف مواجه می‌شوید، که فعلاً به دو بخش ورژن سالگرد «Anniversary Mode» و ورژن کلاسیک می‌پردازیم. اولین نکته‌ی خاص بین نسخه سالگرد و کلاسیک تغییر سایز تصویر است در نسخه‌ی سالگرد با کمک موتور Retro تصویر ۱۶:۹ است و در مقابل حالت کلاسیک همان اندازه‌ی قدیمی ۴:۳ را به مخاطب عرضه می‌کند. شاید در وهله‌ی اول این تفاوت کوچک به نظر بیاید اما اندازه‌ی ۱۶:۹ بازی، بر گیم‌پلی سرعتی سونیک تاثیر بسزایی دارد. اما تفاوت‌ها به اینجا ختم نمی‌شود. همانطور که می‌دانید سونیک کلاسیک از مِتُد سه جون استفاده کرده است و بعد از اتمام جون‌ها به اصطلاح «Game Over» می‌شوید و بایستی مرحله را از ابتدا شروع کنید. این موضوع در حالی است که به جای جون در ورژن ریمستر سالگرد به شما سکه‌های خاصی تعلق می‌گیرد و از آن‌ها می‌توانید در قسمت‌های مختلف بازی از جمله بخش موزه‌ی بازی بهره بگیرید به این بخش در ادامه‌ی مطلب خواهم پرداخت. 

با ایستادن در گوشه‌ی تصویر در امان هستید

مثالی از عوض شدن گیم‌پلی به دلیل تغییر اندازه‌ی تصویر در ورژن سالگرد به آن اشاره کرد، باس فایت مرحله‌ی سوم سونیک۱ است در اندازه‌ی ۱۶:۹ بازی به راحتی می‌توانید توپ دکتر Eggman را با ایستادن در گوشه‌ی تصویرکاملاً انکار کنید و این نکته صرفاً مثالی از تغییرات متای بازی در نسخه‌ی ۱۶:۹ سونیک است. نکته‌ی دیگر که برای شخص من خیلی مهم است طراحی حاشیه‌ی خالی ورژن کلاسیک است و خوشبختانه در قسمت تنظیمات بازی می‌توانید به طرح‌های خاص دیگر تغییر بدهید از جمله حاشیه‌ی مشکی ساده که مورد پسند من نیز است. اما حالتی که جای خالی‌اش حس می‌شود فیلتر CRT (تلوزیون‌ها قدیمی) است که از قضا خیلی از بازی‌های کلاسیک ریمستر شده از این فیلتر استفاده می‌کنند و در انتقال عواطف نوستالژی بسیار موثر است.

نکته حائز اهمیت بین دو حالت مختلف ارائه شده، امکان انتخاب هر ۳ کاراکتر اصلی بازی در ورژن سالگرد است، حتی از اولین عنوان بازی، سونیک۱ و با توجه به مکانیک‌های منحصر هر کدام از ۳ کاراکتر می‌تواند استراتژی شما را در گیم‌پلی تغییر بدهد و همچنین بویی از نوع بودن مجموعه باشد.

در همه‌ی عنوان‌های مجموعه‌ی Sonic Origin گزینه‌ی «Boss Rush» نیز وجود دارد که شما را پی در پی مقابل غول‌های هر مرحله از ابتدا تا انتها‌ی هر کدام از عناوین موجود قرار می‌دهد و در کل جذابیت بالایی دارد و همینطور چلنج یا سختی خوبی برای مخاطب به دست می‌دهد. اما نکاتی که برایم عجیب بود اولی داشتن ۳ عدد جون برای همه‌ی نسخه‌های Boss Rush، چه عنوان مدنظر ۶ باس داشته باشد چه ۱۱ عدد. این امر شاید سختی اضافه‌ای برای بعضی از عنوان‌ها با باس‌فایت بیشتر، بدست بدهد که البته به ذائقه‌ی گیمینگ شما بر می‌گردد. نکته‌ی دوم اینکه همه‌ی باس‌راش‌ها در حالت سالگرد قابل بازی کردن است و شما نمی‌توانید در حالت کلاسیک از این Mode استفاده کنید. این در حالی است که به نظر نمی‌آید اضافه کردن حالت کلاسیک کارِ سختی برای توسعه دهنده‌ها باشد ولی در Sonic Origin این درخواست ساده از مخاطب دریغ شده است. لازم به ذکر است گزینه‌ای اختصاصی برای سونیک۳ در نظر گرفته شده به نام «Blue Sphere» که مراحل اضافه‌ی سونیک۳ است و در حالت سه بُعدی با مکانیک‌های جدید و می‌تواند تمرین خوبی برای مخاطب باشد جدا از جذابیتی که خود این حالت دارا است.

در کنار موضوعاتی که مطرح کردم، ۳ بخش دیگر در منوی اصلی بازی وجود دارد. اول از همه به بخش «Mission» یا مراحل خاص می‌پردازم. این قسمت امری جدا از تورق مراحل نسخه‌های مختلف سونیک است. بلکه ماموریت‌هایی با شرایط خاصِ از پیش تعریف شده است. مراحل یک ستاره و دو ستاره به ترتیب از درجه‌ی سختی آسان به دشوار ادامه پیدا می‌کند و با اتمام هر ماموریت، مراحلی با ستاره‌های بیشتر باز می‌شود. از دو جهت این بخش را جذاب معرفی می‌کنم. از طرفی چلنج خوب و راضی کننده‌ای به مخاطب عرضه می‌کند و از طرف دیگر برای آشناییِ بیشتر با مکانیک‌های خاص هر شخصیت تمرین خوبی است. این موضوع را از آن جهت بیان می‌کنم چرا که از ابتدای سونیک۱ شما اجازه‌ی انتخاب کاراکتر دارید و به نظرم این موضوع در کنار اندازه‌ تصویر ۱۶:۹ می‌تواند دری جدید از منظر متاهای بازی و کشف استراتژی‌های جدید باشد.

در کنار بخش مرحله‌ها یک بخشی وجود دارد و به نظرم با توجه به اینکه به همین شکل و سیاقی  که هست کاملاً جذاب است اما می‌توانست حتی بهتر هم باشد. در بخش موزه ابتدای ماجرا سه گزینه‌ی مجزا در اختیار است. به ترتیب، طراحی‌ها که شامل تصاویر اولیه و کانسپت‌آرت‌ها می‌شود تا طراحی‌های بسته های قدیمیِ جلد بازی‌های سونیک از ریجن‌های مختلف. برای هرکدام توضیحاتی مختصر داده شده که شخصاً از میزان خلاصه سازی آن‌ها ناراضی هستم. گزینه‌ی بعدی بخش موسیقی‌ها است که در آن موسیقی متن همه‌ی نسخه‌ها در کنار ورژن ریمیکس آن‌ها وجود دارد. نکته‌ای که جا دارد به آن اشاره کنم، بعضی از موسیقی‌های سونیک۳ است که به دلیل مسائل حق امتیاز از بازی حذف شده و با تِرَک‌های جدید جایگزین شده‌اند. با اینکه موسیقی‌های جدید بد نیستند با این حال برای کسانی که به دنبال حسِ نوستالژی به سراغ بازی آمده‌اند کمی ناامید کننده است.

گزینه‌ی آخر اما بخش ویدیو‌ها است. در این قسمت جا دارد اشاره کنم به انیمیشن‌های تازه و جذاب اضافه شده به هر ۴ نسخه‌ی بازی است. با اینکه ویدیو‌ها حس و حال امروزی دارند اما در جهت جذاب کردن کل مجموعه کمک شایانی است. اما اوج جذابیت این بخش، قسمتی از ویدیو‌ها است که با جمع کردن سکه‌های خاص یا به اصطلاح سوپر‌کوین، معادل ۱۰۰ سکه‌ی معمولی، آزاد می‌شوند. لازم به ذکر است این سکه‌ها در ورژن سالگرد با پیش‌برد گیم‌پلی در دسترس هستند. از جمله ویدیو‌های خاص می‌توان به اجرای موسیقی آغازین هر بازی توسط گروه ارکستر سمفونی اشاره کرد. به نظرم کلیت محتوای موزه می‌تواند انگیزه‌ای برای بازی‌کردن چند باره‌ی عناوین در نظر گرفت شود. اما اگر بخواهم شکایتی از بخش موزه داشته باشم، به محتوای بخش عکس‌ها اشاره خواهم کرد چرا که کفه‌ی ترازو را نمی‌تواند حفظ کند حتی در بخش Premium.

بخش مجزای دیگری که در منوی بازی طراحی شده، «Story Mode» است که در آن می‌توانید به شکل پیوسته از سونیک۱ تا سونیک۳ را بازی کنید. این بخش خصوصاً برای کسانی که تا به حال بازی‌های سونیک را تجربه نکرده‌اند، می‌تواند جذاب باشد.

جدا از همه‌ی مسائل مطرح شده، می‌خواهم به موضوعی اشاره کنم که در نوشته‌های قبلی به آن اشاره ای نداشتم. اول از همه با عرضه‌ی Sonic Origin همه‌ی بازی‌های کلاسیکی که می‌توانستید در بازار‌داخلی کنسول‌ها خریداری کنید دیگر وجود ندارند. به این معنا که اگر بخواهید به شکل رسمی عنوان‌های کلاسیک سونیک را بازی کنید، تنها راه برای شما نسخه‌ی مورد صحبت است. Sonic Origin چهل دلار قیمت گذاری شده این امر در حالی است که Sonic Mania در عین نگاه به گذشته‌ی سونیک چشمی به آینده نیز دارد، بیست دلار قیمت گذاری شده است و برای خیلی از عزیزان می‌تواند گزینه‌ی بهتری باشد. هر دو بازی از موتور Retro استفاده می کنند که عملکردی عالی از منظر گیم‌پلی از خود نشان داده و می‌توان از آن به عنوان کم‌نقص‌ترین موتور گرافیکی برای این ژانر از بازی‌ها یاد کرد. اگر علاقه به داشتن کلکسیون بازی‌های فیزیکال دارید متاسفم که بگویم تا به الان خبری از نسخه‌ فیزیکال برای هیچکدام از کنسول‌ها، نیست. اما اگر دوست دارید روی کنسول نسل جدید خود مجموعه‌ای کامل از نسخه‌های کلاسیکِ سونیک داشته باشید ارزش مالی آن معنا دار می‌شود. اما اگر دوست دارید صرفاُ سونیک بازی کنید، Sonic Mania را پیشنهاد می‌دهم.